Mogę się założyć, że każdy z Was zastanawiał się kiedyś nad zmianą opon w rowerze. Chcieliście założyć szersze, węższe, gładsze, z większym bieżnikiem, lżejsze, odporniejsze na przebijanie, a może z kolcami. Wybór opon jest ogromny, a w tym wpisie chciałbym się skupić na kwestii ich rozmiaru. Warto przed rozpoczęciem zakupów dobrze sprawdzić, jakie opony i obręcze macie obecnie w rowerze. Przez lata nazbierało się sporo średnic obręczy i na przykład opony opisywane jako 26 cali, potrafią mieć pięć różnych średnic wewnętrznych (przy czym nie są one ze sobą kompatybilne). Oczywiście nie wszystkie są już w sprzedaży, niemniej warto wiedzieć na co zwrócić opisywania rozmiaru opon używa się kilku skal. Nie musisz znać ich wszystkich, obecnie do jednoznacznej identyfikacji rozmiarów opon rowerowych wystarczy ETRTO. Ale warto poznać też inne systemy, tak aby wiedzieć z czym się to je (zwłaszcza, że i tak najczęściej mówimy o rozmiarach opon wyrażanych w calach, dopiero później w ruch idzie ETRTO). Oznaczenia opon rowerowych są naniesione na ich boku – czasem podkreślone białym kolorem, a czasem trzeba się ich naszukać :)System calowy Myślę, że przez wszystkich znany jest system calowy, gdzie szerokość opony oraz jej (przybliżona) średnica zewnętrzna podawana jest w calach. Przykład: 26″ x 2,25″ – taki opis oznacza, że mamy do czynienia z oponą o średnicy 26 cali i o szerokości 2,25 cala. Taki zapis jest bardzo popularny w rowerach górskich. Tak jak pisałem w akapicie wcześniej – czasami dwie opony są opisane jako 26 cali, a nie będą pasowały na tę samą obręcz. Kupując nowe obręcze/opony, informację o calach traktowałbym jedynie jako wstępną informację, a korzystał ze skali jeszcze jeden system zapisu calowego, obecnie rzadko spotykany w Polsce, niemniej można jeszcze na niego trafić. Przykład: 28 x 1 5/8 x 1 3/8. W takim zapisie mamy oponę o zewnętrznej średnicy 28 cali, bok opony ma wysokość 1 5/8 cala, a jej szerokość to 1 3/8 cala. Brrrrr… bardziej się tego skomplikować nie metryczny (francuski)Drugim sposobem oznaczania rozmiarów opon jest system metryczny (francuski). Przykład takiego zapisu: 700 x 40C. Pierwsza liczba oznacza przybliżoną średnicę zewnętrzną opony, druga liczba jej szerokość (oba wymiary w milimetrach). Równie istotna jest litera na końcu, ponieważ opony 700x40A, 700x40B i 700x40C będą różnić się średnicą wewnętrzną i nie będą pasować na tę samą obręcz. System ten jest popularny w rowerach szosowych i gravelowych, choć tam często podaje się średnicę w calach (np. 28 cali), a szerokość opony w milimetrach (np. 25 mm, 32 mm, 40 mm itd.). Pokręcone, prawda? :)Tu również można się przypadkowo nadziać na złą oponę, np. do współczesnego roweru szosowego kupując oponę 700B, która będzie miała zupełnie inną średnicę wewnętrzną niż 700C i nijak nie uda się jej założyć. Tu również polecam na końcu skorzystać z systemu ETRTO dla upewnienia się, że kupujecie dobrą ETRTODwa poprzednie systemy potrafią wprowadzić zamieszanie, ponieważ jest sporo rozmiarów, które są prawie identycznie opisane, a nie są ze sobą zgodne! Dlatego by to wszystko ujednolicić, powstał system ETRTO (European Tyre and Rim Technical Organisation). Niektórzy nazywają go „nowym”, nie wiedząc, że dla rowerów ten standard powstał w 1969 roku (nieco później USA i Japonia przyjęły go jako jeden ze standardów ISO).W ETRTO zapis jest jednoznaczny i precyzyjny. Podajemy w milimetrach szerokość opony oraz jej wewnętrzną średnicę (co jednocześnie odpowiada zewnętrznej średnicy obręczy).Na przykład zapis: 40-559 oznacza oponę o szerokości 40 mm i średnicy wewnętrznej 559 mm. To oznacza, że jeżeli będziemy mieli obręcz o średnicy 559 mm, to uda się założyć na nią oponę. Pozosetaje kwestia szerokości opony oraz obręczy, ale o tym za wewnętrzne opon na przestrzeni latStandardów średnicy opon rowerowych jest bardzo dużo, a spora część z nich już dawno wyszła z powszechnego użycia. Poniżej podaję rozmiary, które udało mi się znaleźć, warto o tym pamiętać, że jest ich tak dużo. Są to średnice wewnętrzne opony, wraz z opisującym je rozmiarem w systemie mm, 194 mm – 10 cali 203 mm, 239 mm, 248 mm – 12 cali 254 mm, 279 mm, 288 mm, 298 mm – 14 cali 305 mm, 317 mm, 330 mm, 337 mm, 340 mm, 349 mm, 369 mm – 16 cali 355 mm, 387 mm, 390 mm, 400 mm – 18 cali 381 mm, 400 mm, 406 mm, 419 mm, 428 mm, 432 mm, 438 mm, 440 mm, 451 mm – 20 cali 484 mm, 489 mm, 490 mm, 498 mm, 501 mm, 508 mm – 22 cale 501 mm, 507 mm, 520 mm, 531 mm, 540 mm, 547 mm – 24 cale 559 mm, 571 mm, 584 mm, 590 mm, 597 mm – 26 cali 630 mm – 27 cali 584 mm – 27,5 cala 609 mm, 622 mm, 635 mm, 642 mm – 28 cali 622 mm – 29 caliObecnie nie stosuje się oczywiście tych wszystkich standardów. Na czerwono zaznaczyłem najczęściej spotykane średnice w większych kołach. Ale! To nie znaczy, że nie używa się też innych. Koła 26 cali w typowych rowerach górskich mają 559 mm, ale spotyka się jeszcze obręcze o średnicy 590 mm, najczęściej w holenderskich rowerach Batavus, Sparta czy Gazelle. Koła 28 cali najczęściej mają średnicę 622 mm, ale w holenderskich rowerach często stosowana jest średnica 635 samo może być w przypadku innych opon. Warto sprawdzić średnicę obręczy lub odczytać ją ze starej opony. Jeżeli kupisz oponę o wewnętrznej średnicy „tylko” kilka milimetrów większej lub mniejszej, nie uda Ci się jej założyć na opony 28 i 29 cali mają tę samą średnicęJeśli chodzi o opony 29 cali, to mają one tę samą średnicę wewnętrzną co opony 28 cali (622 mm), co bywa zastanawiające dla niektórych osób. Różnica w oznaczeniu calowym bierze się z różnej wysokości samej opony, ponieważ im szersza opona, tym wyższa. Producenci dla marketingowego odróżnienia wprowadzili oznaczenie 29 cali, którym określa się szerokie, a co za tym idzie – wysokie (z drobnym zastrzeżeniem, o którym przeczytacie w kolejnym akapicie) opony 28 cali (ETRTO 622) można zakładać na obręcze 29 cali i na do obejrzenia wideo, w którym opowiadam o rozmiarach opon rowerowych. Będzie mi bardzo miło, jeżeli zasubskrybujesz mój szerokości opony do szerokości obręczyDrugą, bardzo ważną kwestią, jest dopasowanie szerokości opony do szerokości obręczy. Zbyt wąska opona może wpaść w obręcz (co uniemożliwi jej poprawne osadzenie, a co za tym idzie – jazdę), a zbyt szeroka opona może się jej słabo trzymać (lub w ogóle nie włożymy jej na obręcz). Problem dotyczy głównie dużych skrajności i chęci założenia bardzo wąskich opon na bardzo szerokie obręcze i na którą wstawiłem poniżej, pokazuje zakres, w którym można się poruszać jeżeli chodzi o szerokości. Interesuje nas szerokość wewnętrzna obręczy (można ją odczytać z naklejki lub zmierzyć samemu – w tym celu należy zdjąć oponę i nie, nie da się tego zrobić inaczej) oraz szerokość opony, którą wystarczy wziąć z oznaczenia na jej boku. Dla ułatwienia w tabelce znajdziecie szerokość opony podaną do wyboru w milimetrach i opona do obręczy rowerowejWszystkie dane do tabeli zaczerpnąłem od DT Swiss, producenta obręczy rowerowych. Jest to moim zdaniem bardzo liberalna tabelka, osobiście unikałbym wybierania najbardziej skrajnych wartości. A już na pewno nie próbowałbym na siłę wychodzić poza jej do obejrzenia wideo, w którym pokazuję jak dobrać oponę do obręczy. Będzie mi bardzo miło, jeżeli zasubskrybujesz mój opona zmieści się w rowerzeTrzecia kwestia, którą należy rozważyć podczas kupowania nowych opon, to czy zmieszczą się do Twojego roweru. Wraz ze wzrostem szerokości opony, zazwyczaj rośnie także jej wysokość. Opona stanie się wyższa także wtedy, gdy zamiast gładkiej, założymy taką z wyraźnymi klockami kupisz szerszą i wyższą oponę niż dotychczas, może ona ocierać o przednią przerzutkę, błotniki, ramę, widelec. W przypadku szosowych hamulców szczękowych, zbyt szeroka opona może nie zmieścić się do szczęk. Natomiast zbyt szeroka przednia opona może zahaczać o Twoją stopę, podczas mocniejszego skręcania. Czy jest sposób aby ustalić, jakiej szerokości opony będą pasować do ramy i widelca? Niektórzy producenci rowerów/amortyzatorów podają taką informację. W pozostałych przypadkach pozostaje ręczny pomiar (i pytanie sprzedającego o wysokość opony), choć to i tak nie pokaże, czy dana opona na 100% będzie pasować. W razie wątpliwości, polecam wybranie się z rowerem do sklepu stacjonarnego, gdzie łatwiej będzie przymierzyć konkretny rozmiar też, że opony o teoretycznie tej samej szerokości mogą się od siebie różnić – wszystko zależy od typu bieżnika, ciśnienia i producenta opony. Do tego koniecznie pamiętajcie o zostawieniu przynajmniej kilkumilimetrowego luzu między oponą a ramą/widelcem z każdej strony! Opona podczas jazdy pracuje – jeżeli będzie włożona na styk, może zacząć zdzierać lakier z Cię do lektury innych wpisów o oponach. Znajdziesz tutaj informacje, których nie wymieniłem w tym Rodzaje opon rowerowych2. Ciśnienie w oponach rowerowych3. Dobieranie opony do obręczy4. Opona drutowa czy zwijana5. Opór stawiany przez opony rowerowe6. Ciśnienie w oponie, a droga hamowania7. Co zrobić gdy opona chowa się w obręczy8. Schwalbe CX Comp – test opony9. Schwalbe Kojak – długodystansowy test